تابستان:گرم ترین فصل سال

هوای گرم، شنا و تعطیلات رویدادهایی هستند که رسیدنِ تابستان را مژده می دهند. بسیاری از مردم اینگونه تصور می کنند که فصل تابستان با رسیدن خورشید به بالاترین نقطه خود در آسمان به هنگام ظهر آغاز می شود، اما در اصل تابستان دو تعریف دارد. اجازه بدهید در مطلب حاضر نگاهی به این گرم ترین فصل سال داشته باشیم.
تعریفِ موضوع مناقشه
تابستان گرم ترین فصل سال است که بین بهار و پاییز واقع می شود. درجه حرارت طی این دوره از فصل سال بسته به موقعیت مکانی روی زمین فرق می کند، به نحوی که نواحی واقع در نزدیکی استوا نسبت به نواحی قطبی گرم تر هستند. دلیل این مسله آنست که بنا به تعریفAtmospheric Radiation Measurement (ARM) Program به خاطر گرد بودن کره زمین، نواحی استوایی نورخورشید بیشتری را دریافت می دارند. گذشته از این مناطقی که در نزدیک قطب های کره زمین قرار دارند پوشیده از یخ هستند که بیشتر اشعه خورشید را بازتاب می دهد.
نقطه اعتدالین تابستانی وقتی رخ می دهد که خورشید به دلیل شیب زمین مستقمیا از بالای خط استوا عبور کند. هنگامی که فصول برحسب موقعیت زمین به نسبت خورشید در نظر گرفته شوند، تابستان را تابستان نجومی می نامند. بنا به اطلاعات منتشره توسط سازمان ملی اقیانوسی و جوی (NOAA) در نیمکره شمالی، تابستان نجومی در روز 22 دسامبر (اول دی ماه) یا این حدودها رخ می دهد، روزی که قطب جنوب به سمت خورشید متمایل می شود.
تابستان نجومی از هنگامی که خورشید در اوج آسمان قرارمی گیرد تا اعتدالین پاییزی ادامه پیدا می کند. روزی که خورشید به اصطلاح در اوج تابستانی خود واقع است در بالاترین نقطه ممکن در آسمان قرار دارد، درحالیکه منظور از نقطه اعتدالین، برابری تقریبی اندازه شب و روز می باشد.
البته تابستان را به شکل دیگری هم تعریف می کنند. فصول هواشناسی به صورت 12 ماه یک سال تعریف می شود که به 4 فصل با سه ماه تقسیم بندی می شود. در نیمه شمالی استوا ژوئن، جولای و آگوست به عنوان فصل تابستان در نظر گرفته می شوند، درحالی که در نیمه جنوبی استوا، ماه های دسامبر، ژانویه و فوریه را تابستان می دانند و طی این ماه ها درجه حرارت به نسبت دیگر ماه های سال بالاتر است.
افزایش دما
در فصل تابستان درجه حرارت هوا بیشتر و هوا گرم تر می شود و در برخی از نواحی گرما بدل به خشکی هوا می شود. بنابراین، ممکن است طی این موقع گرم و خشک از سال خشکسالی روی بدهد که در آن شرایط میزان آب بسیار کم است. همین طور ممکن است در فصل تابستان شاهد موج گرما باشیم، منظور آب و هوای بسیار داغی است که طی آن افزایش ناگهانی و سریع درجه حرارت رخ می دهد که هر دوی این شرایط برای انسان و حیات وحش مشکلاتی را ایجاد می نماید.
با این حال، در بسیاری از نواحی استوایی، تابستان را به نام "فصل مرطوب" شناخته و آنرا به عنوان ماهی که بارش 60 میلیمتر یا بیشتر دارد تعریف می کنند. طی این زمان از سال رشد گیاهان افزایش می یابد. در صورتی که وضعیت وزش باد تغییر کند، ممکن است باران که مقدارش نیز افزایش یافته منتهی به فصل مانسون یا وزش طوفان های بارانی شدید شود.
مراقب کم آبی بدن باشید
بسیاری از مرگ و میرهای تابستانی به خاطر کم آبی بدن مخصوصا موقع وزیدن امواج گرما رخ می دهند. مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها (CDC) امواج گرمایی را به عنوان بدترین رویداد آب و هوایی در آمریکا اعلام داشته است. هنگامی که شرایط آب و هوایی، اینچنین طاقت فرسا می شود، بایستی مراقب کم آبی بدن بود. بورد تغذیه وغذای آکادمی ملی علم در آمریکا پیشنهاد داده است که زنان در این شرایط روزانه 2.7 لیتر و مردان نیز 3.7 لیتر آب بنوشند. افرادی که اقدام به انجام تمرینات ورزشی سنگین می کنند بایستی بیشتر از این مقدار نیز آب بنوشند.
دردسرهای تابستان
غالبا درجه حرات بالا و آب و هوای خشک را از علایم تابستان می دانند، همچنین مانسون های شدید که آمار مرگ و میر را در نواحی استوایی افزایش می دهد. در ادامه این مطلب آماری از گرم ترین تابستان های ثبت شده معاصر را تقدیم می کنیم:
لندن، 1858: تابستان سال 1858 صرفا به خاطر درجه حرارت بالای آن غیرقابل تحمل نبود. بلکه سیستم آب و فاضلاب شهری لندن خود مشکلی بزرگ را درست کرد و بیشتر فاضلاب به رودخانه تیمز راه یافت. وقتی درجه حرارت به اوج خود رسید، بوی تعفن بر فراز کل شهر پخش شد. البته این بوی نامطبوع تنها آغاز ماجرا بود، بسیاری از مردم لندن در آن تاریخ هنوز از آب رودخانه استفاده می کردند و هزاران نفر از بیماری فوت شدند. سال 1865 بود که با پیاده سازی سیستم فاضلابی جدید از تکرار این تابستان بدخاطره جلوگیری شد.
استرالیا 1924-1923: شهر «ماربل بار» در غرب این کشور با دارا بودن دمای بالای 37.7 درجه سلسیوس طی 160 روز مابین 31 اکتبر 1923 و 7 آوریل 1924 رکوردی جهانی را به نام خود ثبت نمود.
داست باول، دهه 1930: در اواخر دهه 1930 که مصادف با دوران رکود بزرگ اقتصادی در آمریکا بود، در مرکز این کشور به مدت چندین سال خشکسالی و طوفان های گرد و غبار رخ داد که گاه گاهی حتی تا اقیانوس اطلس نیز امتداد پیدا می کرد. سال 1936علاوه بر این مشکلات، موج های گرمایی نیز اضافه شد و در برخی نواحی از قبیل یوما در آریزونا 101 روز متوالی درجه حرارت بالاتر از 37.7 درجه سانتی گراد ثبت گردید.
موج گرمای 1995 در شیکاگو: بنا به اعلام سبخش ارتباطات دانشگاه شیکاگو، در تاریخ جولای 1995 تعداد تقریبی 739 نفر از مردم این شهر طی مدت 5 روز به سبب بالا رفتن درجه حرارت تا حد 41 درجه سانتی گراد جان سپردند. به علت وجود رطوبت بیش از حد در هوا اینگونه به نظر می رسید که درجه حرارت از 120 درجه هم بیشتر است. با توجه به اینکه هر روز تعداد بیشتری دستگاه های تهویه مطبوع خود را برای خلاصی از گرمای بی سابقه روشن می ساختند، شبکه برق شهری شیکاگو در نهایت نتوانست جوابگوی تقاضای بالا باشد و از مدار خارج شد. همین مسله مشکلات بیشتری را برای بیمارستان ها که با مراجعه غیرعادی افراد روبرو بودند پدید آورد.
اروپا، 2003: طی ماه های جولای و آگوست سال 2003 افزایش درجه حرارت در اروپا باعث کشته شدن 70 هزار نفر شد. درجه حرارت از 100 هم بالاتر رفت و بعدها مشخص شد که این میزان درجه حرارت از قرن 15 به این طرف در اروپا سابقه نداشته است. آمار بالای مرگ و میر این سال موجب شد تا آنرا مرگ بارترین تابستان تاریخ بشری به شمار بیاورند.
روسیه ، 2010: همین چند سال پیش در روسیه دومین موج مرگبار گرما را شاهد بودیم. افزایش درجه حرارت به 43.9 درجه سانتی گراد همچنین خشکسالی بی سابقه طی 130 سال گذشته و حوادث متعدد آتش سوزی را در سرتاسر این کشور موجب شد. تقریبا 56 هزار نفر طی مدت 3 هفته جان خود را از دست دادند که بسیاری از آنها به سبب شنا در مناطق غیرایمن و غرق شدن یا مسمومیت جان سپردند.
هند، 2015: به نقل از ایندیپندنت دومین موج گرمای مرگبار هندوستان در آوریل و می سال جاری (2015) اتفاق افتاده است و موجب بیش از 2 هزار مورد مرگ و میر ناشی از گرمای 45 درجه سانتی گراد گشته که بین 3 الی 7 درجه بالاتر از حد نرمال است.
گرم ترین تابستان
بنا به آمارهای مرکز ملی داده اقلیمی یا NOAA سال 2014 شاهد گرم ترین تابستان ثبت شده روی کره زمین بوده ایم. امکان دارد وزش امواج گرمای سوزان در بسیاری از نواحی بدل به رویه ای عادی شود. بسیاری از دانشمندان نیز عقیده دارند که رکورد گرمای جهانی به سبب اقدامات نوع بشر و ایجاد گرمایش جهانی در حال شکسته شدن است. در این صورت افزایش درجه حرارت موجب می شود که تمام وقت سال گرمای تابستان حس شود.
آدام سوبل، از اساتید دانشگاه کلمبیا دانشمند علوم جوی و نویسنده کتاب Storm Surge اظهار می دارد: " فصل ها سر جای خودشان خواهند بود و درجه حرارتِ هر روز، هر فصل و هر سال نسبت به سال دیگر نیز مقداری بالا و پایین می شود و گرمایش جهانی قرار نیست این مرزهای مشخص را از بین ببرد، بلکه موجب می شود تا تمام فصول سال گرمتر از متوسط حد نرمال خود شوند."